Prof. Dr. İ. Yaşar Hacısalihoğlu Resmi Web Sitesi
Doğu Akdeniz’in enerji jeopolitiği, her geçen gün Suriye ve Irak’ın geleceğini ortak kılıyor. Her iki ülkenin kaderini, Doğu Akdeniz’in enerji jeopolitiği mıknatıs etkisiyle şekillendiriyor.
Özelikle ve öncelikle Suriye’nin yakın geleceğini belirleyecek en temel husus, Doğu Akdeniz’in özellikle doğalgaz kaynaklarına yönelik şirketler eliyle sürdürülen devletlerin enerji mücadelesidir. Suriye’de bugüne değin terör örgütlerinin varlığı da, etkinliği de bu enerji mücadelesinin türevidir.
Suriye üzerinde odaklanan küresel çıkarların oluşturduğu düğümler de bu enerji mücadelesinin türevidir.
Türkiye’nin Zeytin Dalı Harekâtı, bu enerji mücadelesinin tüm türevlerine dokunarak, birçok düğümü sarsarak sürüyor.
Doğu Akdeniz enerji jeopolitiğinin tüm oyuncuları bellidir ama henüz tüm bu oyuncuların içinde aktif olarak yer tuttuğu kalıcı bir oyun kurulamamıştır.
Bu sıralarda bunun sancıları sürmektedir. ABD’nin Exxon-Mobil üzerinden yeni hamleleri, Avrupalı şirketlerin soluksuz çabaları, bunlar arasında yer tutmaya çalışan Rus şirketleri ve bunlar dışında yerel aktörler büyük bir hareketliliğin içinde.
Kıyıdaş ülkelerin Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) segmentleri üzerinden yaşadıkları ihtilafları kullanan bölge dışı şirketler, bağlı oldukları devletlerin Suriye’ye yönelik politika ve stratejilerinde en önemli yönlendiriciler durumunda.
Bu tablo karşısında Türkiye’nin Doğu Akdeniz’in en uzun kıyıdaş ülkesi olarak tüm haklarını kararlılıkla koruması esastır. Türkiye bunun duyarlılığındadır ve Doğu Akdeniz’deki tüm hakları, Suriye’de sürdürülen askeri harekâta doğrudan yansıyan jeopolitik etkendir.
Bu jeopolitik etkenin Türkiye açısından kalbi Kıbrıs adasıdır. Kıbrıs’taki uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarına ve KKTC’nin varlığını dayalı kararlılık, Türkiye’nin Suriye’deki teröre karşı verdiği mücadeledeki kararlılığın bir parçasıdır.
Bu kararlılık; deniziyle, karasıyla bölgenin tüm yerli halklarının geleceğinin küresel çıkarlara kurban edilmemesinin de teminatıdır.